Historia marki Tendon

Historia marki Tendon

tendon

Od Wiśniowskiego do Tendona

Powroźnictwo nie było interesem przynoszącym duże zyski i nie posiadało miana gildii. Większość rzemieślników żyła skromnie, z dnia na dzień. Wielu z nich zwykło podróżować z plecakiem lub wózkiem, splatając zamawiane liny na wiejskich podwórzach w zamian za len, jedzenie lub – sporadycznie - pieniądze. A jednak rzemiosło powroźnicze przetrwało do dnia dzisiejszego. Po zakończeniu drugiej wojny światowej w dawnym regionie ostrawskim licencję handlową posiadało jedynie dziesięciu powroźników. Tylko trzech z nich, Emil Vlček, Josef Polášek i Edward Wiśniowski, pracowało w 1947 roku w Opawie.

Wiśniowscy, rodzina powroźników

Wojtek Wiśniowski urodził się w polskiej Wieliczce jako syn Ignacego i Teresy Wiśniowskich. Nie poszedł w ślady ojca, który trudnił się rzeźnictwem i wybrał rzemiosło powroźnicze. 24 maja 1891 roku przy okazji Jarmarku Czeladzkiego poślubił Mariannę, z którą przeniósł się do Hrabůvki (część dzisiejszej Ostrawy), gdzie otrzymał licencję handlową na wytwórstwo lin. Ich jedyny syn, Edward, przyszedł na świat 24 września 1898 roku. Po uzyskaniu szkolenia powroźniczego uzyskał licencję handlową i rozkręcił interes w Svinovie.

Fabryka lnu, tytoniu i amunicji w Chuchelnej

Na przełomie XIX i XX wieku książę Karl Lichnovský przeznaczył swoje ziemie o łącznej powierzchni przeszło stu hektarów pod uprawę buraka cukrowego oraz lnu. Zbiory trafiały do rafinerii cukru w Raciborzu oraz fabryki przetwórstwa lnu w Chuchelnej.  Wytwórnia w Chuchelnej powstała z inicjatywy Lichnovskiego w 1908 roku z myślą o przetwórstwie produktów z roszarni w Křenovicach, Strahovicach i Starym Stawie (Dolny Śląsk). Dla dodatkowego zwiększenia efektywności swojej działalności Lichnovský przeforsował budowę linii kolejowej relacji Opawa-Raciborz z uwzględnieniem stacji w Chuchelnej. W pierwszym roku działalności w zakładach w Chuchelnej przetworzono 15000 kg lnu. Fabryka szybko rozwijała się i wkrótce była drugą największą tego typu wytwórnią w Niemczech, przetwarzając 19 5000 kwintali lnu na 300 wagonów przędzy, co stanowiło 20% całej produkcji krajowej. Oprócz przetwórstwa lnu w Chuchelnej produkowano również olejek z siemienia lnianego.

W styczniu 1920 roku w fabryce wybuchł pożar, w którym pomieszczenie do pakowania lnu zostało doszczętnie zniszczone. Kolejne nieszczęście spadło na Lichnovský’ego niedługo później. Po I wojnie światowej fragment dawnego niemieckiego Górnego Śląska, zwanego ziemią hulczyńską, przekazano Czechosłowacji, w wyniku czego Lichnovský stracił znaczną część swoich ziem. Doprowadziło to do utraty znaczenia, zmniejszenia produkcji i powolnego upadku fabryki, co skończyło się jej zamknięciem 23 kwietnia 1925 roku. Dwieście kobiet i dwudziestu mężczyzn straciło pracę.

Po odkupieniu fabrycznych zabudowań przez państwo, przetwórnię lnu przerobiono na fabrykę tytoniu. W ceremonii rozpoczęcia produkcji w nowo otwartej fabryce uczestniczył minister finansów, pan Karel Engliš, a także inni ważni mężowie stanu.

Zarząd fabryki był czynnie zaangażowany w życie społeczności Chuchelnej. Zastępcę dyrektora zakładu, pana Karela Urbana, wybrano na wiceburmistrza Chuchelnej. Wkrótce dały o sobie znać trudy okupacyjnej codzienności. Przed zajęciem państwa przez nazistów 24 września 1938 roku, całą maszynerię przewieziono z fabryki w głąb kraju. Armia okupacyjna zajęła pustą fabrykę i w 1941 urządziła w niej zakłady amunicyjne. Produkcja ruszyła wiosną 1942 roku. Wszystkie stanowiska kierownicze obejmowali obywatele Rzeszy, a samą działalność utrzymywano w sekrecie. W fabryce pracowało 600 osób, zdecydowaną większość stanowiły kobiety.

Fabryka Wiśniowskiego w Chuchelnej

W obliczu rosnącej konkurencji, Edward Wisniowski-Višňovský, powroźnik działający w Svinovie, zdecydował się na zwiększenie skali produkcji. Odkupił od Krajowego Funduszu Własności zabudowania byłej fabryki amunicji w Chuchelnej i w 1946 roku otworzył Śląski Zakład Powroźniczy (z ang. Silesian Cordage Mill). 3 grudnia 1946 roku wnioskował o otrzymanie licencji handlowej umożliwiającej produkcję lin w zakładach w Chuchelnej. Ta została mu przyznana 1 sierpnia 1947 roku. Po dokonanym przez komunistów zamachu stanu fabryka została upaństwowiona i przekazana pod kontrolę przedsiębiorstwa państwowego Elektro-Praga. Kolejna zmiana nastąpiła w 1951 roku, kiedy fabrykę przejęła i przerobiła na zakłady tłoczarskie firma Sigma Lutín.   

Śląski Zakład Powroźniczy w Bolaticach

Po upaństwowieniu fabryki w Chuchelnej Višňovský był daleki od poddania się. W 1949 roku doszedł z władzami Bolatic do porozumienia w sprawie przeniesienia produkcji powroźniczej na teren wspomnianej wsi. Kolejnym krokiem był zakup nieruchomości – zniszczonych wojną zabudowań z 1899 roku. Wiosną 1949 roku, po gruntownej renowacji, produkcja w Śląskim Zakładzie Powroźniczym w Bolaticach ruszyła. Pracę w fabryce znalazło 83 pracowników, produkcja miała miejsce w budynku byłego spichlerza z wykorzystaniem maszynerii Mufflera. Niestety już wkrótce, 1 stycznia 1950 roku, komuniści upaństwowili fabrykę Višňovský’ego w Bolaticach.

Konopa - Lýko 

1 stycznia 1950 roku znacjonalizowaną fabrykę Višňovský’ego włączono w przedsiębiorstwo państwowe Konopa z siedzibą w Českým Krumlovie. Do Bolatic trafiała maszyneria ze zlikwidowanych fabryk czechosłowackich, przez co produkcja wzrosła. Zakład powiększono o nowe zabudowania: magazyny, portiernię, stołówkę i kuchnię. Po aktualizacji granic czechosłowackich z 1 stycznia 1954 roku fabryka Konopa Bolatice trafiła pod kontrolę Lýko Olomouc. Zakład przemianowano na Works 04, filie znajdowały się w Přerovie i Kunovie. Okres związany z Lýko minął pod znakiem gwałtownego rozwoju produkcji powroźniczej. Wybudowano zakład przędzalniczo-powroźniczy oraz zakład przetwórstwa włókien syntetycznych. Spadek liczby zainteresowanych drobnymi wytworami rolnymi wskutek postępującej mechanizacji rolnictwa zrekompensowano włączeniem do oferty produktów na bazie włókien syntetycznych.

Juta 

Po likwidacji zakładu Lýko Olomouc, która miała miejsce 1 kwietnia 1958, fabrykę w Bolaticach włączono do państwowego przedsiębiorstwa Juta z główną oficyną w Dworze Królowej nad Łębą (z czes. Dvůr Králové nad Labem). Była to już czwarta reorganizacja przedsiębiorstwa w stosunkowo krótkim czasie, co nie wpłynęło pozytywnie na jego działalność. Kolejne lata minęły pod znakiem licznych zmian. Oferta została poszerzona o nowe produkty przemysłu maszynowego, górniczego oraz metalurgicznego. W 1964 roku wyburzono stołówkę i kuchnię, w miejsce których postawiono zakład konfekcyjny. Rok później został zamknięty zakład powroźniczy – zamiast niego otwarto zakład tasiemkarski. W 1966 powstały nowe zabudowania, w których urządzono warsztat tkacki Technolen, działający przedtem w Šluknovie. Do warsztatu sprowadzono maszynerię do produkcji sznurów i lin wspinaczkowych. Mniej więcej w tym samym czasie do Bolatic przywieziono również pierwsze supernowoczesne maszyny do produkcji lin skręcanych oraz sznurów o średnicy 3-30 mm. Wyprodukowane we Włoszech przez firmę SIMA, maszyny działały w oparciu o włókna syntetyczne, które wspomogły wprowadzoną uprzednio produkcję lin konopnych. W 1974 wybudowano nowy budynek zakładu konfekcyjnego. Dobudowano również nowy budynek warsztatu tkackiego, który wyposażono w nowoczesne i wydajne krosna tasiemkarskie Müller. Modernizacji uległa również maszyneria powroźnicza: sprowadzono nowe oplatarki Strojtex oraz skręcarki SIMA. W 1983 roku rozpoczęto budowę kotłowni. Ruszyła również produkcja taśm polipropylenowych. Efektywne wytwórstwo przędzy polipropylenowej oraz instalacja półautomatycznych maszyn do szycia umożliwiła wejście na rynek eksportowy. Wkrótce maszynerię przedsiębiorstwa uzupełniło urządzenie marki Viking do produkcji polipropylenowych lin morskich o przeznaczeniu wyłącznie eksportowym. 1 stycznia 1989 roku fabryka w Bolaticach weszła w posiadanie zakładu przemysłowego w Krnovie. Było to równoznaczne z przejęciem zakładów przędzalnictwa konopnego oraz wiskozowego. Kolejną innowacją było 14 nowoczesnych oplatarek Strojtext Nový Jičín dostosowanych do produkcji lin wspinaczkowych. Produkcja lin konopnych ustąpiła miejsca wytwórstwu lin PES, tzn. plecionych z jedwabiu poliestrowego z rdzeniem. Po obaleniu władzy komunistycznej w Czechosłowacji kierownictwo w fabryce objął Rudolf Gregořica. Przedsiębiorstwo przemianowano na Lanex.

Lanex, spółka akcyjna, Bolatice 

Zarząd Lanexu przygotował projekt prywatyzacji fabryki w Bolaticach. W marcu 1992 roku Minister Przemysłu i Handlu Czech wyraził zgodę na zdenacjonalizowanie firmy poprzez wykupienie akcji przedsiębiorstwa czekami prywatyzacyjnymi. Filma Conrop, założona w celu realizacji projektu prywatyzacyjnego, została udziałowcem Lanex z 40 % akcji. 1 maja 1992 Lanex przekształcono w Lanex Bolatice, spółkę akcyjną z funduszem założycielskim rzędu 79,814,000 CZK. Zarząd spółki został wyznaczony z ramienia Narodowego Funduszu Własności.

7 lutego 2009 przedsiębiorstwo Lanex Bolatice świętowało 60. rocznicę założenia, za które uważa się przeniesienie Śląskiego Zakładu Powroźniczego z Chuchelnej do Bolatic, czego dokonał Edward Wiśniowski. Dziś firma wiedzie prym w wytwórstwie tkanin technicznych. Powszechnie znane i cenione są skręcane i plecione liny z materiałów włóknistych produkowane z myślą o transporcie wodnym, rybołówstwie, inżynierii lądowej i rolnictwie. Inne flagowe produkty to dynamiczne i statyczne liny dla wspinaczy, strażaków oraz robotników wysokościowych, a także pasy do podnoszenia ładunków i wysoce wytrzymałe włókna techniczne do produkcji przędzy powroźniczej. Obrót firmy ustawicznie rośnie. Ogromną jego część, 85%, stanowi eksport. Produkty spod znaku Lanex a. s. trafiają do przeszło 55 krajów, w tym na teren Unii Europejskiej i tak odległych krajów jak Australia, Stany Zjednoczone, Islandia i Japonia.

TENDON 

W 2005 roku przeprowadzono rebranding statycznych i dynamicznych lin. Nowo powstałą markę nazwano TENDON.  

W dniu dzisiejszym TENDON to wciąż młoda, ale doskonale rozpoznawalna marka. Dzięki fachowemu know-how i długofalowej współpracy z uczelniami wyższymi, placówkami badawczymi i notyfikowanymi laboratoriami, a także ustawicznym inwestycjom w rozwój i modernizację maszynerii produkcyjnej, TENDON jest w stanie sprostać oczekiwaniom nawet najbardziej wymagających klientów.

TENDON to czołowy dostawca wyrobów branży wspinaczkowej oraz produktów do pracy na wysokościach oraz działań poszukiwawczo-ratowniczych. W ciągu dekady swojej działalności, TENDON wyrobił sobie markę solidnego, profesjonalnego i innowacyjnego przedsiębiorstwa.

Wszystkie produkty spod znaku są TENDON projektowane i wytwarzane w Czechach. Produkcja odbywa się z zachowaniem międzynarodowych standardów bezpieczeństwa.